Recykling jest jedną z metod utylizacji odpadów, która polega na odzyskaniu surowców wtórnych a następnie ich ponownym przetworzeniu podczas procesu produkcyjnego. Efektem recyklingu jest uzyskanie materiału pierwotnego lub innego przy możliwie najniższym nakładzie energetycznym, surowcowym i finansowym, poprzez wielokrotne wykorzystywanie substancji zawartych w odpadach. Recykling przy swojej opłacalności ma także zbawienny wpływ na środowisko naturalne. Proces recyklingu stał się jednym z istotniejszych elementów gospodarki w krajach rozwiniętych.
Recykling przeprowadza się na dwóch płaszczyznach: tam, gdzie produkowane są dobra oraz tam, gdzie następuje powstawanie z nich odpadów. Towary, które kupujemy na co dzień, są najczęściej wykonane ze szkła, papieru, plastiku, aluminium i innych metali. Ich zaletą jest fakt, że można je posegregować i ponownie wykorzystać, czyli dać im „nowe życie”. Segregacja odpadów w procesie recyklingu odgrywa kluczową rolę. Odpady po odpowiedniej selekcji przestają być bezużytecznymi, a wręcz przeciwnie stają się wartościowymi surowcami.
Recyklingowi towarzyszą odpowiednie rozporządzenia prawne dotyczące np. sposobu wywożenia śmieci. Nie mniej ważne są kwestie technologiczne jak i edukacja proekologiczna i uświadamianie w szkołach i zakładach pracy o zaletach procesu recyklingu. Istnieje wiele mitów dotyczących segregacji śmieci. Jeden z nich przekonuje, że posegregowane wcześniej odpady są wrzucane do jednej śmieciarki sprawiając, że wcześniejsza selekcja idzie na marne. Na szczęście w rzeczywistości tak nie jest, a pojazdy zabierające posegregowane odpady są na tyle nowoczesne, że posiadają odpowiednie przegrody, do których trafiają odpady. Innym sposobem jest podstawianie i odbieranie posegregowanych grup odpadów przez inny rodzaj śmieciarki.
Dużo prawdy jest w fakcie, żeby już na zakupach dokładnie przemyśleć i zwrócić większą uwagę na temat recyklingu. Kupować taką ilość, która jest rzeczywiście niezbędna, unikać produktów jednorazowych i niepotrzebnych opakowań, a wybierać takie produkty, których opakowania nadadzą się do recyklingu lub są wykonane z materiałów biodegradowalnych, a do przenoszenia zakupów sięgać po torby, które można użyć wielokrotnie.
CZAS rozkładu przykładowych odpadów:
- Torba foliowa jednorazowego użytku: 100 – 120 lat
- Karton po napoju: 10 – 30 lat
- Plastikowa butelka: 200 – 1000 lat
- Puszka aluminiowa: 50 – 100 lat
- Szklana butelka: parę tysięcy lat (praktycznie nie rozkłada się)
- Opona samochodowa: 200 – 500 lat
GŁÓWNE CELE RECYKLINGU:
- Ochrona środowiska – ciągłe wydobywanie surowców i następne ich przetwarzanie na dobra konsumpcyjne w dużej mierze obciąża i degraduje środowisko, dlatego ochrona dóbr naturalnych wiąże się z ochroną środowiska
- Ochrona zasobów naturalnych – wykorzystanie surowców naturalnych zmniejsza zastosowanie surowców pierwotnych
- Oszczędność energii – wiąże się z wykorzystaniem energii,zawartej w odpadach, a także z niższym zastosowaniem energii, przy okazji tworzenia nowych produktów
- Widoczny spadek szkodliwości na środowisko naturalne – poprzez zmniejszenie ilości odpadów i ograniczenie emisji szkodliwych związków do atmosfery, gleb i wód
- Zmniejszenie ilości odpadów zalegających na wysypiskach
- Korzyści finansowe – przetwarzanie surowców wtórnych niesie za sobą niższe koszty niż pozyskiwanie surowców pierwotnych. Koszty utrzymania składowisk oraz wywozu śmieci są także niższe.
PODSTAWOWE GRUPY ODPADÓW NADAJĄCE SIĘ DO RECYKLINGU:
- Papier – wykorzystanie makulatury ma praktycznie same zalety. Pozwala na zmniejszenie eksploatacji drewna pochodzącego z lasów, ponowne wykorzystanie papieru z makulatury przyczynia się do oszczędności ogromnej ilości ropy, wody i miejsc na składowiskach, redukuje zanieczyszczenie powietrza, ilości ścieków przemysłowych oraz zużycie energii.
- Plastik – to tworzywa sztuczne, które powstają z przerobu ropy naftowej. Rozkładanie plastikowych odpadów trwa nawet do kilku tysięcy lat. Podczas tego procesu do wód, gleb i powietrza uwalniane są toksyczne substancje, a samo spalanie plastiku jest równie szkodliwe dla środowiska. Recykling plastiku jest niezwykle istotny. W miejsce zużywania ropy, której wydobycie jest drogie, tworzywa sztuczne ponownie się wykorzystuje np. jako źródła energii lub surowce wtórne, m.in.: plecaki, buty, ubrania sportowe i specjalistyczne, oleje opałowe, folie itp.
- Szkło – recykling szkła pozwala na ograniczenie piasku, sody i dolomitu. Doskonałą zaletą szkła jest to, że świetnie sprawdza się jako surowiec wtórny, który może być przetworzony bez większych strat na takie samo opakowanie. Odpady szklane nie oddziałują bezpośrednio na nasze środowisko, to warto je ponownie wykorzystywać i przyczynić się w ten sposób do zwiększenia korzyści na płaszczyźnie ekologicznej.
- Aluminium – ogromnym plusem jest to, że może być wykorzystywane nieskończenie wiele razy i podlega recyklingowi w 100%. Warto dodać, że produkcja aluminium z rud jest kosztowna, dlatego tak istotny jest recykling aluminium i redukcja zanieczyszczenia wód, powietrza i zużycia energii.
- Elektrośmieci – będące każdym zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym, zasilanym niegdyś prądem lub baterią np.: telewizory, sprzęty AGD, sprzęt telekomunikacyjny, audiowizualny, oświetleniowy, zabawki czy sprzęt sportowy. Tych odpadów nie wolno wyrzucać do zwykłego kontenera, lecz należy je oddać do specjalnych punktów zbiórek lub punktów przetwarzania takiego właśnie sprzętu. Każdy jego element po ręcznym zdemontowaniu jest oddzielnie kategoryzowany po czym jest oddany do etapu recyklingu, którego celem jest nadanie im pierwotnych właściwości.
Odzysk surowców i ich ponowne zastosowanie jako nowych urządzeń pozwala na zmniejszenie stopnia wykorzystania zasobów naturalnych i obniżenia kosztów w procesach technologicznych.